12 kroków AA to program skierowany do osób uzależnionych od alkoholu, który ma na celu pomóc im wyjść z nałogu. Jest to zbiór zaleceń dla trzeźwiejących alkoholików, stopniowo realizowanych przy pomocy opiekuna. Jak wyglądają poszczególne kroki? Jaką rolę w leczeniu odgrywają mityngi Anonimowych Alkoholików?
Leczenie uzależnień wymaga wsparcia z zewnątrz, wsparcia grupy i profesjonalistów. Jest jednak i taka metoda terapii choroby alkoholowej, w której największymi ekspertami są ci, którzy opierają się na własnym doświadczeniu. I to właśnie takie osoby spotkamy we wspólnotach wykorzystujących program 12 kroków AA. Trzonem takiej formy leczenia uzależnień są tzw. mityngi.
Mitingi Anonimowych Alkoholików to dobrowolne spotkania grupy będące dodatkową formą wsparcia dla trzeźwiejących uzależnionych. Odbywają się regularnie, każdego dnia, o określonych porach na całym świecie. Na ich kanwie powstały także inne wspólnoty, takie jak Anonimowi Narkomani, Al-Anon dla współuzależnionych (partnerzy alkoholików), Anonimowi Dłużnicy czy Hazardziści i wiele innych. W Stanach, skąd ten ruch się wywodzi, istnieje kilkadziesiąt wspólnot dotyczących przeróżnych problemów.
Mityng to spotkanie ludzi z danym problemem, gdzie uczestnicy dostają przestrzeń na publiczną wypowiedź i podzielenie się swoimi trudnościami dnia codziennego z innymi. Jest to bardzo skuteczna metoda utrzymania abstynencji i rozwoju.
Uczestnictwo w mityngach nie wyklucza udziału w terapii w ośrodku leczenia uzależnień. Wręcz przeciwnie – najczęściej leczenie alkoholizmu zaczyna się od terapii, a potem kontynuowane jest na mityngach. Taka forma doskonale sprawdza się dla osób podejmujących leczenie, gdyż trudne początki spędza się w bezpiecznym otoczeniu.
Osoba uzależniona od alkoholu, która bierze udział w mityngach, najczęściej współpracuje z opiekunem, z pomocą którego określa własne cele w kontekście 12 kroków do trzeźwości.
12 kroków AA w leczeniu alkoholizmu – co to za program?
Metoda 12 kroków to zalecenia dla trzeźwiejących alkoholików, których realizacja ma pomóc przezwyciężyć nałóg.
Program AA został w latach 30. ubiegłego wieku stworzony przez osoby uzależnione i działa z sukcesem do dziś, wciąż ewoluując. Uzależniony, który decyduje się przyjść na miting AA, dostaje sugestię znalezienia tak zwanego sponsora (czyli opiekuna pomagającego mu w rozwoju i służącego wsparciem) i rozpoczęcia pisania z jego pomocą programu.
Sponsor będący dłużej trzeźwiejącą, bardziej doświadczoną osobą, prowadzi nowicjusza przez program 12 kroków. Polega to w skrócie na pisaniu przez osobą zdrowiejącą odpowiedzi na pytania i odczytywanie ich. Program łącznie ze wsparciem sponsora jest swego rodzaju przewodnictwem duchowym, a kroki opisane są w specjalnej literaturze, którą można zakupić na mityngach.
Na czym polega 12 kroków wychodzenia z uzależnienia?
Poprzez nawiązanie relacji sponsorskiej, uzależniony decyduje, że chce „wejść na program” 12 kroków.
Poniżej przybliżamy, co konkretnie osiąga się poprzez każdy krok. Droga jest dość długa i o ile na początku program pomaga utrzymać abstynencję, to potem służy rozwojowi człowieka, poprawiając jego codzienne podejście do świata, życia i siebie.
12 kroków – omówienie etapów
1 krok mówi o uznaniu bezsilności wobec nałogu, czyli zaakceptowaniu, że jest się chorym człowiekiem, który potrzebuje pomocy.
W drugim kroku pytania ukierunkowane są na odzyskanie równowagi wewnętrznej i zdrowego rozsądku.
Krok trzeci pomaga w odpuszczaniu lęków i przymusu kontrolowania rzeczywistości, które intensyfikują się po odstawieniu używek.
Przy kroku 4 zaczyna się intensywna praca nad charakterem, gdyż zdrowiejącemu alkoholikowi często dokucza porywczość, impulsywność czy łatwość w urażaniu się.
Krok 5 sugeruje otwarcie się na drugiego człowieka poprzez opowiedzeniu mu o swoich wadach i nieumiejętnościach.
Krok 6 przekształca postrzeganie wad, uczy akceptacji samego siebie.
W kroku 7 alkoholik otwiera się na siłę większą od niego prosząc Boga, jakkolwiek go pojmuje, o nieużywanie swoich wad w stosunku do innych.
W kroku 8 rozpoczyna się proces, który już bardziej świadomie przygotowuje do uczciwego zmierzenia się z przeszłością, w której skrzywdziło się innych ludzi.
W kroku 9 alkoholik zadośćuczyni tym, których skrzywdził.
Krok 10 polega na przyglądaniu się na co dzień swoim poczynaniom w kontekście m.in. niekrzywdzenia innych.
11 dotyczy rozwoju duchowego.
Kiedy uzależniony dociera do kroku 12 zamyka pewien cykl i jest gotowy do dzielenia się swoją wiedzą czy, inaczej mówiąc, doświadczeniem z innymi uzależnionymi.
Kroki są związane ze sobą, jeden wynika z drugiego i ich kolejność nie jest przypadkowa.
12 kroków polega na przewodnictwie duchowym, opiera się na relacji sponsorskiej, gdzie jedną z najważniejszych kwestii jest zaufanie. Pytania do programu 12 kroków zostały stworzone przez innych uzależnionych, którzy pragnęli wyjść z nałogu. Bazują na ich doświadczeniu, z ogromną skutecznością. Zwiększają świadomość uzależnionego i w spokojnym procesie uczą akceptacji choroby, jaką jest uzależnienie. Pierwszy krok jest podstawowym krokiem, na którym opierają się pozostałe. Bez kroku pierwszego nie ma możliwości rozpoczęcia kolejnych.
Sponsorowanie w programie 12 kroków to forma wsparcia nieodpłatnego, gdzie jednak korzyści czerpią obie strony. Sponsor dając wsparcie, opiekę, czasem rady i wnioski sam utwierdza się w swojej drodze i własnym odkrywaniu rzeczywistości. Każdy sponsor ma swojego sponsora, ten może mieć wielu podopiecznych. W ten sposób tworzą się nieraz ogromne rodziny sponsorskie obejmujące czasem kilka krajów. Relacja opiera się na poczuciu bezpieczeństwa i gotowości do podjęcia działania. AA nie jest przymusową formą leczenia alkoholizmu. Wiele zależy od podjęcia decyzji przez uzależnionego.
Alkoholicy stosujący się do sugestii programu pozostają trzeźwi, dając świadectwo innym uzależnionym, że można żyć pełnią życia bez używania środków zmieniających świadomość.
