Alkoholizm wśród młodzieży – jakie są jego przyczyny i skutki

Stereotypowy alkoholik to dla wielu osób starszy, zaniedbany mężczyzna, który spędza czas w towarzystwie flaszki. Tymczasem najnowsze badania wskazują, że także młodzi ludzie sięgają coraz częściej po napoje wyskokowe – prawie połowa biorących udział w badaniu uczniów upiła się przynajmniej raz w miesiącu! Alkoholizm wśród młodzieży to poważny problem społeczny, który niesie poważne konsekwencje zarówno dla ich zdrowia fizycznego, jak i funkcjonowania społecznego w dorosłym życiu. Jakie są przyczyny picia alkoholu przez młodzież, jakie są skutki picia alkoholu, i jakie sposoby leczenia alkoholizmu warto znać?

Zauważasz, że Twoje dziecko coraz częściej sięga po wysokoprocentowe napoje lub wraca z imprez w złym stanie? Takie sygnały mogą świadczyć o poważnym problemie. Nie czekaj – skontaktuj się z nami i dowiedz się, jak skutecznie zareagować i zadbać o przyszłość swojego dziecka.

+48 730 90 90 93

Picie alkoholu w młodym wieku – podstawowe fakty

Ogólnopolskie badania w ramach Europejskiego Programu Badań Ankietowych w Szkołach na Temat Używania Alkoholu i Narkotyków ujawniły, że to właśnie alkohol jest substancją psychoaktywną, po którą nastolatki sięgają najczęściej. 

Ponad 90% nastoletnich dzieci deklaruje spożywanie alkoholu, a ponad 65% siedemnastolatków upiło się co najmniej raz. Niestety, blisko co czwarty rodzic (21% kobiet i 26% mężczyzn) wyraziłoby zgodę na to, by dziecko spróbowało alkoholu przed osiągnięciem pełnoletności. Społeczne przyzwolenie na spożycie alkoholu prowadzi do tego, że po alkohol sięgają coraz młodsi. 

Zlikwidowanie gimnazjów sprawiło, że alkoholizm wśród młodzieży gimnazjalnej (13-16 lat) dotyczy teraz nie tylko młodzieży licealnej, ale również dzieci ze szkół podstawowych. Zdarza się, że dochodzi do nadmiernego spożywania alkoholu nawet przez dzieci poniżej 10. roku życia! O ile samo spożycie alkoholu nie oznacza jeszcze uzależnienia, to jednak zdecydowanie jest ono ryzykowne i może nieść poważne skutki dla młodego organizmu. Co więcej, młodzi ludzie często nie dostrzegają ryzyka, jakie niesie za sobą picia alkoholu w młodym wieku.

Przyczyny picia alkoholu przez młodzież – dlaczego młodzi ludzie sięgają po alkohol?

Przyczyny alkoholizmu wśród młodzieży są złożone i mają wiele źródeł. Jedną z najważniejszych przyczyn jest presja otoczenia i presja rówieśnicza. Młodzi ludzie spożywają napoje wyskokowe, by dopasować się do grupy, zdobyć akceptację lub dodać sobie odwagi.

Nie można również pominąć wpływu domu rodzinnego. Problem alkoholowy u dzieci i młodzieży może pojawić się przede wszystkim w rodzinach, w których dochodzi do spożywania alkoholu ze strony rodziców – dzieci przejmują wzorce i traktują picia alkoholu jako coś naturalnego. Dla takiej młodej osoby alkohol nie jest wtedy niczym wyjątkowym. W takich środowiskach często występuje niskie poczucie własnej wartości, trudności wychowawcze, a nawet wykluczenie społeczne. W efekcie dzieci sięgają po alkohol jako sposób na ucieczkę od problemów.

Badania wskazują, że alkoholizm wśród młodzieży wychowującej się w rodzinach alkoholowych pojawia się nawet cztery razy częściej w porównaniu do rodzin, w których rodzice nie nadużywają alkoholu. Dziecko obserwujące pijanych rodziców przyzwyczaja się do widoku napojów wysokoprocentowych w życiu rodziny – alkohol jest dla nich czymś zupełnie naturalnym. Do podobnych wniosków może dojść także podczas obserwacji imprez rodzinnych, na których wszyscy członkowie rodziny nie stronią od alkoholu lub wręcz pozwalają na to, by nastolatek spożywał go wraz z nimi. Warto zwrócić także uwagę na to, że w rodzinach z problemem alkoholowym podstawowe potrzeby dziecka – zarówno te fizyczne, jak i psychiczne – często nie są zaspokajane.

Uzależnienie od alkoholu wśród młodzieży bywa niekiedy skutkiem buntu okresu dorastania. Nastolatek na przekór rodzicom chce wkroczyć w dorosłe życie dorosłego i przekonać się, jak smakuje alkohol. Często możemy spotkać się z opinią, że nastolatkowie powinni sięgać po alkohol we własnym domu rodzinnym, by rodzice mogli sprawować kontrolę nad tym, ile piją. Nie jest to jednak sposób na uniknięcie spożywania alkoholu, zwłaszcza że młodzież zazwyczaj uważa alkohol za nieszkodliwy – szczególnie w przypadku piwa – i nie zdaje sobie sprawy, że już od tego typu trunków może rozpocząć się proces uzależnienia. Osobną kwestią jest traktowanie alkoholu jako sposobu na radzenie sobie z problemami w szkole lub domu.

Alkoholizm młodzieży może być także spowodowany presją ze strony grupy rówieśniczej. Inicjacja alkoholowa często następuje na imprezach, a łatwy dostęp do alkoholu sprawia, że osoby nieletnie bez problemu mogą eksperymentować z różnego rodzaju trunkami. Alkohol kojarzony jest z dobrą zabawą i przyjemnym sposobem na spędzanie wolnego czasu, stał się także nieodłącznym elementem imprez. Młodzi ludzie sięgają po alkohol, by dodać sobie odwagi i pewności siebie.

Przeczytaj też 🡪  Kiedy zaczyna się problem z alkoholem?

Skutki picia alkoholu przez młodzież – poważne konsekwencje zdrowotne i społeczne

Nadużywanie alkoholu w młodym wieku może prowadzić do dużych szkód w organizmie – zarówno w ciele, jak i w psychice. Jak wspomnieliśmy wcześniej duża część młodzieży, picie alkoholu nie traktuje jako coś groźnego. W rzeczywistości może on powodować upośledzenie procesów logicznego myślenia i zapamiętywania, ograniczenie możliwości uczenia się, osłabienie wzroku i słuchu, a nawet zaburzenia akcji serca. Alkohol wpływa również na odporność organizmu oraz wywołuje stany zapalne, a także upośledza przyswajanie witamin i składników odżywczych – tak ważnych w okresie dorastania.

Skutki picia alkoholu przez osoby w młodym wieku są niezwykle groźne – zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. Nadmierne spożywanie alkoholu może prowadzić do:

• uszkodzenia wątroby, serca, wzroku i słuchu,
• osłabienia systemu odpornościowego,
• zaburzeń emocjonalnych: drażliwości, agresji, męczliwości,
• trudności wychowawczych i problemów w nauce,
• problemów z pamięcią i koncentracją,
• obniżenia aktywności psychicznej,
• niezdyscyplinowania,
• zachowań przestępczych,
• przedwczesnych inicjacji seksualnych i ryzyka chorób zakaźnych.
• brak sprawności intelektualnej.

W dodatku alkoholizm wśród młodzieży przekłada się także na uzależnienie w dorosłym życiu, ponieważ młody organizm ma niższą tolerancję, a skutki picia są bardziej intensywne. 

Co mogą zrobić rodzice, aby zapobiec spożywania alkoholu przez ich dzieci?

Zapobieganie picia alkoholu przez młodzież wymaga kompleksowego podejścia – zarówno ze strony szkoły, jak i instytucji publicznych, ale także rodziców. To oni przede wszystkim powinni budować właściwy obraz picia alkoholu: 

• nie upijać się w obecności dziecka,
• kontrolować swoje picie,
• nie podejmować zachowań ryzykownych, takich jak prowadzenie samochodu pod wpływem alkoholu,
• rozmawiać o skutkach picia alkoholu,
• budować silne relacje oparte na zaufaniu,
• wspierać poczucie własnej wartości dziecka, by nie ulegało presji rówieśniczej.

Dziecko musi mieć świadomość, że zakaz picia wynika z troski o nie i jego przyszłość. Ważne jest także szybkie reagowanie na pierwsze objawy nadużywania alkoholu, jak np. powroty z imprez pod wpływem, kłamstwa czy unikanie szkoły. Edukacja i rozmowa są skuteczniejsze niż kara – jednak w przypadkach zaawansowanych warto sięgnąć po specjalistyczną pomoc.

Metody leczenia alkoholizmu u młodzieży

Leczenie uzależnienia od alkoholu w młodym wieku wymaga indywidualnego podejścia oraz zaangażowania rodziny i otoczenia. Do najskuteczniejszych metod leczenia alkoholizmu należy m.in.:

• terapia uzależnień w specjalistycznych ośrodkach,
• terapia indywidualna z psychoterapeutą,
• grupy wsparcia dla młodzieży i rodziców,
• działania profilaktyczne w szkołach.

Podczas leczenia alkoholizmu, kluczowe jest uświadomienie młodej osobie, jakie są negatywne skutki picia i jak wpływają one na jej życie. Terapia często obejmuje również naukę asertywności i odbudowę relacji rodzinnych.

Podsumowanie – alkoholizm wśród młodzieży to realne zagrożenie

Picia alkoholu w młodym wieku nie powinno być bagatelizowane. Choć młodzi ludzie często traktują alkohol jako element zabawy i relaksu, skutki mogą być dramatyczne. Kluczowe jest przeciwdziałanie spożywaniu wysokoprocentowych napoi, edukowanie, wzmacnianie niskiego poczucia własnej wartości, a w razie potrzeby – szybkie wdrożenie terapii uzależnień.

Walka z alkoholizmem wśród młodzieży to zadanie, które wymaga współpracy wszystkich – rodzin, nauczycieli, instytucji publicznych i samych młodych ludzi.