Błędne koło picia – jak łatwo w nie wpaść, kiedy alkohol staje się sposobem na odprężenie i remedium na codzienne problemy. Utrata kontroli w połączeniu z trudnymi do zniesienia objawami zespołu abstynencyjnego to prosta droga ku ciągom alkoholowym. Czym jest tzw. cug? Czy można samodzielnie go przerwać? Jak pomóc bliskiej osobie, która od kilku dni pozostaje w stanie permanentnej nietrzeźwości?
Co to jest ciąg alkoholowy?
Spis treści
Dokładna definicja tego pojęcia przysparza nieco problemów. Lekarze twierdzą, że o ciągu alkoholowym można mówić w sytuacji stałego upojenia trwającego dłużej niż jeden dzień. Mechanizm, który napędza pozostawanie w tzw. cugu alkoholowym polega na spadku dobrego samopoczucia i pojawieniu się bólu oraz dyskomfortu psychicznego w momencie trzeźwienia. Tak objawia się kac. Aby pozbyć się przykrych dolegliwości, alkoholik sięga po kolejną dawkę alkoholu, choć motywacja bywa różna na poszczególnych etapach choroby.
Myli się ten, kto sądzi, że wypijanie jednego piwa, kieliszka wina czy kilku drinków „dla relaksu” codziennie po pracy jest nieszkodliwym zwyczajem. Jeżeli celem pijącego jest regularne odurzanie się – należy potraktować to jako sygnał ostrzegawczy – ryzyko popadnięcia w ciąg alkoholowy znacznie wzrasta. W początkowej fazie niemal zawsze jest to picie dla odprężenia, odstresowania się lub dobrej zabawy. Jednak wcześniej czy później przy próbie zaniechania tego zwyczaju – bo w pewnym momencie każdy postanawia sobie udowodnić, że potrafi normalnie funkcjonować bez alkoholu – pojawia się niepokój, rozdrażnienie, różnego rodzaju bóle, czyli klasyczny syndrom odstawienny.
W zaawansowanej fazie choroby ciąg alkoholowy jest zapijaniem trzeźwości i to jeszcze zanim zostanie ona w pełni osiągnięta po poprzedniej dawce alkoholu. Ból i dolegliwości fizyczne są nie do zniesienia, a świat zewnętrzny nie wydaje się już tak bezproblemowy, jak w trakcie upojenia. Alkoholik ucieka od rzeczywistości.
Przekonanie osoby uzależnionej do terapii nie jest proste. Zobacz, jak zmotywować alkoholika do leczenia
Ile trwa ciąg alkoholowy?
Większość terapeutów uznaje nietrzeźwość trwającą powyżej 48 godzin za ciąg alkoholowy. Pewne jest, że w tym stanie może występować permanentny okres picia przez kilka dni, tygodni, a nawet miesięcy czy lat. Czas trwania upojenia alkoholowego jest sprawą indywidualną i zależy od etapu choroby oraz indywidualnych predyspozycji każdego organizmu.
Jakie są objawy ciągu alkoholowego?
Kiedy mamy do czynienia z ciągiem alkoholowym? Jego oznaki są w gruncie rzeczy zbieżne z objawami choroby alkoholowej. Podstawową różnicą jest:
- wielodniowy stan upojenia alkoholowego, przerywany okresami abstynencji (z czasem coraz krótszymi).
Do pozostałych symptomów ciągu alkoholowego można zaliczyć:
- zespół odstawienny — drżenie rąk, nudności, ból głowy, bezsenność, nadciśnienie i arytmia, nadwrażliwość na światło i dźwięk, agresja, drażliwość i lęk; kolejna dawka alkoholu przywraca prawidłowe samopoczucie;
- potrzeba napicia się — głód alkoholowy — myśli krążą nieustannie wokół tematu alkoholu;
- picie alkoholu od rana — czyli tzw. klinowanie – niedopuszczanie do wytrzeźwienia ze strachu przed negatywnymi skutkami kaca i przed rzeczywistością;
- brak kontroli nad ilością wypijanego alkoholu — picie aż do stanu upojenia, bez możliwości wypicia, np. tylko jednaj szklanki piwa czy kieliszka wina;
- zwiększona tolerancja na alkohol — konieczność wypijania coraz większych dawek, aby osiągnąć pożądany stan upojenia.
Czy wiesz, jakie są sposoby na bezsenność po odstawieniu alkoholu?
Jak przerwać ciąg alkoholowy?
Przerwanie ciągu alkoholowego w domu, czyli samodzielne zaprzestanie picia, jest bardzo trudne. Nagłe odstawienie alkoholu wiąże się ponadto z ryzykiem wystąpienia powikłań zagrażających zdrowiu, a nawet życiu osoby uzależnionej. Zalicza się do nich m.in.:
- padaczkę alkoholową,
- delirium tremens (majaczenie alkoholowe),
- tachykardię (przyspieszone bicie serca),
- pobudzenie psychoruchowe,
- nadpotliwość,
- silne bóle głowy,
- nadwrażliwość na bodźce.
Dolegliwości są na tyle intensywne, że najczęściej konieczna jest fachowa opieka medyczna w szpitalu.
Decyzja o podjęciu leczenia alkoholizmu nigdy nie jest łatwa, jednak powtarzające się coraz częściej ciągi alkoholowe stawiają chorego w sytuacji bez wyjścia i każą odpowiedzieć sobie na szereg pytań: czy chcę przestać pić, czy jednak zapiję się na śmierć? Czy na pewno warto czekać na wypadek pod wpływem alkoholu albo na ciężką chorobę lub utratę rodziny?
Czy wiesz, jak wyglądają pierwsze dni po odstawieniu alkoholu?
Jak pomóc bliskiemu zakończyć cug alkoholowy?
Uzależnienie jest procesem autodestrukcyjnym fizycznie i psychicznie. Fakt popadania w krótsze i dłuższe ciągi alkoholowe, nawet wtedy gdy są one przerywane nawet kilkumiesięcznymi okresami abstynencji oznaczają, że alkoholik potrzebuje profesjonalnej pomocy.
Pierwszym krokiem jest odtrucie, czyli detoks alkoholowy. W zaawansowanej chorobie etap ten należy przeprowadzić pod okiem specjalistów, najlepiej w profesjonalnym ośrodku leczenia uzależnień lub w szpitalu. Etap detoksykacji przechodzi w wielomiesięczną terapię, która stopniowo pomaga zatrzymać chorobę i odzyskać kontrolę nad życiem.
Skutki ciągu alkoholowego
Jak każda substancja psychoaktywna, również alkohol spożywany w nadmiarze zawsze zostawia w organizmie ślad. Zaburza jego funkcjonowanie, wpływa na zmianę zachowania i świadomości osoby uzależnionej.
Negatywnych skutków ciągu alkoholowego w sferze zdrowia fizycznego jest wiele:
- wyniszczenie organów wewnętrznych (trzustki, nerek),
- poalkoholowe stłuszczenie i marskość wątroby,
- nadciśnienie tętnicze,
- kardiomiopatia poalkoholowa (zaburzenie pracy serca),
- stany zapalne żołądka, dwunastnicy,
- refluks żołądkowo przełykowy.
W sferze psychicznej i emocjonalnej najczęściej w wyniku długotrwałego alkoholizowania się pojawiają się:
- halucynacje,
- zespół Otella (obłęd alkoholowy),
- zaniki pamięci — „urwany film”, które zdarzają się również bez utraty przytomności w trakcie picia,
- stany lękowe, obniżenie nastroju i poczucia własnej wartości, prowadzące w konsekwencji do depresji,
- impotencja,
- rozpad życia rodzinnego i zawodowego.
Negatywnych konsekwencji alkoholizmu jest wiele. Ile osób tyle sytuacji i indywidualnych reakcji, jednak w każdym przypadku na końcu (w sytuacji niepodjęcia leczenia uzależnienia) następuje utrata własnego zdrowia i rozpad życia społecznego.
Czy ciąg alkoholowy grozi śmiercią?
Niestety tak. Długie (tygodniowe, miesięczne) ciągi alkoholowe mogą prowadzić do silnego zatrucia organizmu i niewydolności wielonarządowej, a następnie do śmierci. Chory zazwyczaj traci kontrolę nad ilością wypijanego alkoholu, więc w przypadku osób długotrwale uzależnionych dochodzi możliwość łatwego przedawkowania, ze względu na konieczność przyjmowania zwiększających się dawek alkoholu, spowodowaną rosnącą tolerancją organizmu.
Jedną z najtrudniejszych rzeczy, z którymi zderzy się trzeźwiejący alkoholik, jest przyswojenie i zrozumienie informacji, iż „fakt, że przestał pić, nie czyni go zdrowym i nie likwiduje alkoholizmu”.
Osoba uzależniona nie odzyska nigdy kontroli nad piciem, więc spożywanie nawet minimalnych ilości alkoholu jest w jej przypadku zabronione. Wychodzenie z ciągu alkoholowego jest procesem długotrwałym i bolesnym.
Po zakończeniu leczenia w ośrodku zazwyczaj następuje zderzenie z ogromem problemów życiowych, zawodowych i zdrowotnych, które powstały w wyniku choroby, ale jedynie będąc trzeźwym, można je dostrzec i spróbować odbudować swoje życie.
