Uzależnienia od narkotyków u młodzieży – jak rozpoznać objawy i gdzie je leczyć?

Ale jak to? Przecież to niemożliwe. NIE moje dziecko! To się zdarza innym albo ogląda w filmach… Schemat banalny i powtarzalny do bólu – ciągle aktualny. Uzależnienie młodzieży od narkotyków regularnie zbiera swoje żniwo, a kliniki leczenia uzależnień dla młodzieży są pełne nastolatków, którym specjaliści pomagają wyjść z nałogu. Najważniejsze, aby do ośrodka trafić zanim będzie za późno. Rodzice muszą być wyczuleni na objawy, by nie przegapić TEGO momentu i by ich dziecko przez uzależnienie nie „przegapiło” swojego życia. Na co zwracać uwagę i jak pomóc dziecku uzależnionemu od narkotyków?

Objawy uzależnienia różnią się i nasilają wraz z jego postępowaniem. Jak je rozróżnić?

W pierwszej fazie łatwo ich nie zauważyć. Nastolatek sięga po narkotyk z nudów albo z ciekawości i okazjonalnie – na przykład na imprezach. Eksperymentuje. Nie odbija się to jeszcze w sposób widoczny na jego zdrowiu, codzienne zachowanie też nie zmienia się na tyle, aby rodzice mogli coś podejrzewać. Drobne kłamstewka dziecka zrzuca się na karb chęci usamodzielniania się i buntu w okresie dojrzewania.

Kolejna faza uzależnienia (znacznie groźniejsza) zmienia życie dziecka dość znacząco. Teraz bierze ono narkotyki codziennie – dla przyjemności. To świadome działanie, które ma na celu wywołanie dobrego nastroju. Na tym etapie zazwyczaj rozszerza się lista zażywanych substancji, a organizm zaczyna się do nich przyzwyczajać. Jest potrzeba regularności. Przy braku narkotyków u nastolatka pojawia się zły nastrój, a nawet agresja. Dziecko „kombinuje”, jak zdobyć to, czego potrzebuje. Często w tym okresie zmienia swoje towarzystwo – na takie, które może mu dostarczać potrzebne środki. Zaczyna się „podwójne życie”. 

Trzecia faza to ta, w której odurzanie jest najważniejszym celem, któremu wszystko jest podporządkowane. Nastolatek kłamie, kradnie, używa przemocy. Separuje się od rodziny, nie utrzymuje kontaktów z osobami „spoza środowiska”. Czasami pojawia się depresja, a nawet myśli samobójcze. Tolerancja organizmu na substancje psychoaktywne jest coraz większa, więc próby zmniejszania dawek są bezskuteczne. W tej fazie dziecko boleśnie odczuwa zarówno odstawienie, jak i przedawkowanie narkotyku.

W fazie czwartej narkotyki stają się niezbędne do tego, aby w ogóle funkcjonować. To stan całkowitego wyniszczenia organizmu – w aspekcie fizycznym i psychicznym oraz bezpośrednie zagrożenie życia. Bez pomocy kliniki leczenia uzależnień nastolatek nie jest w stanie z tego wyjść, choć najlepiej, by trafił on do specjalistów pomiędzy pierwszą a drugą fazą uzależnienia zamiast dopiero w ostatniej. Rodzice powinni nauczyć się wychwytywać pewne sygnały wcześniej…

Dowiedz się również więcej na temat alkoholizmu wśród młodzieży i tego jakie są jego przyczyny oraz skutki

Uzależnienie od narkotyków u dzieci i młodzieży – sygnały ostrzegawcze

Gdy dziecko wchodzi w nałóg narkotykowy (lub już w nim jest), uważny obserwator jest w stanie dostrzec pewne wskazujące na to symptomy, które pojawiają się w różnych sferach życia uzależnionego nastolatka. Zmiany dotykają relacji rodzinnych, pojawiają się też problemy w szkole. Objawy widać w fizyczności i w emocjach. Co się może dziać?

W DOMU

Uzależniony od narkotyków nastolatek najchętniej przebywa poza domem – to tam głównie toczy się jego życie. Nie lubi rozmawiać z rodziną na swój temat, nie chce mówić o tym, gdzie i z kim spędza czas. Nie otwiera się przed bliskimi. Często dochodzi do kłótni. Zdarzają się próby manipulowania rodzicami. Dziecko nie trzyma się ustalonych zasad, łamie zakazy. Kłamie. Charakterystyczne mogą być: wynoszenie z domu cennych rzeczy, „tajemnicze” rozmowy telefoniczne, nagłe wyjścia z domu.

W SZKOLE

„Szkolne” sygnały ostrzegawcze są dość typowe. Najpierw pogorszenie ocen, spóźnienia, wagary, rezygnacja z zajęć dodatkowych, drobne oszustwa, a potem poważniejsze przewinienia z poważniejszymi konsekwencjami.

W ZACHOWANIU

Uzależniony od narkotyków nastolatek wykazuje nagłe, skrajne zmiany nastroju, często wybucha gniewem, jest agresywny i wrogo nastawiony do rodziców. Porzuca lubiane wcześniej zajęcia czy hobby. Zaniedbuje nawet higienę osobistą. Często bywa przygnębiony. Może popadać w stany depresyjne, a nawet mówić o samobójstwie z powodu braku sensu i beznadziejności życia. 

W ORGANIZMIE

Uzależnienie od narkotyków powoduje też zmiany w psychice i fizyczne. Dziecko ma trudności z koncentracją (mówi rozwlekle, powtarza się). Doświadcza zaburzeń pamięci i snu. Można niekiedy zaobserwować spadek masy ciała, przewlekłe dolegliwości dróg oddechowych (chroniczny katar), siniaki i drobne zranienia, przekrwione oczy. Poważnym sygnałem są słabo reagujące na światło źrenice.

Jak pomóc dziecku uzależnionemu od narkotyków

Mimo że wiele z wymienionych powyżej sygnałów ostrzegawczych to często rzeczywiście „skutki uboczne” trudnego okresu dojrzewania, nie należy lekceważyć objawów, tylko bacznie się im przyjrzeć i dokładnie zbadać powody, aby być krok przed i zapobiec potencjalnemu nieszczęściu, a nie pozostawać bezczynnie w tyle. Uzależnienie od narkotyków u młodzieży postępuje dość szybko, nie ma więc czasu do stracenia. By pomoc dziecku, trzeba odpowiednio zareagować – koniecznie z pomocą specjalisty z ośrodka leczenia uzależnień od narkotyków u młodzieży (w Warszawie i każdym większym mieście w pobliżu miejsca zamieszkania funkcjonuje tego typu placówka).

Podczas terapii uzależniony nastolatek zda sobie sprawę z faktu uzależnienia i nauczy się powstrzymywać od nałogowych zachowań. Złapie kontakt z rzeczywistością, jak mawia młodzież, odbuduje więzi rodzinne, lepiej pozna i umocni siebie.

Przeczytaj również: Leczenie uzależnienia od narkotyków – jak i gdzie leczyć uzależnienie od narkotyków

***

Rodzicu, nie czekaj, aż będzie za późno. Jeśli nie masz pewności, czy zaobserwowane u dziecka objawy wskazują na uzależnienie od narkotyków, zadzwoń do nas – pomożemy to zdiagnozować >>